Inteko ishinga amategeko mu muryango wa Afrika y’iburasirazuba(EAC) iranenga ubutegetsi bwa perezida Félix Tshisekedi kutishyura imisanzu igihugu abereye perezida gisabwa kwishyura kuva iki gihugu cyinjira muri uyu muryango.
Mu kwezi kwa Gatatu umwaka w’ 2022 nibwo Repubulika ya demokarasi ya Congo yinjiye mu muryango wa EAC . Yagombaga kuba yarishyuye iyi misanzu y’imyaka ibiri ingana na miliyoni 14,7; z’amadolari y’Amerika bitarenze tariki ya 30/08/2024.
Igihe kingana n’imyaka ibiri y’ingengo y’imari irangiye Leta ya Kinshasa itaratanga umusanzu, EAC yatangiye gukusanya uwo mumwaka w’2024/2025 tariki ya 1/07. Somalia yinjiye muri uyu muryango mu kwezi kwa Gatatu 2024 yo yamaze gutanga miliyoni 7,85 z’amadolari y’Amerika.
Mu gihe RDC isabwa kwishyura umusanzu wa miliyoni 22,5 z’amadolari w’imyaka itatu y’ingengo y’imari, nta cyizere cy’uko izawishyura vuba kuko ntacyo ivuga kuri ibi birarane byose.
Ubwo abagize inteko ya EAC baganiraga n’itangazamakuru muri Uganda, depite Dennis Namara uhagarariye Uganda yagaragaje ko bagenzi be bo muri RDC bakwiye kwitabira ibikorwa byayo bifashishije ikorana buhanga kuko iyo bavuye iwabo, uyu muryango ubishyurira amafaranga abatunga n’ayicumbi.
Yasobanuye ko mu mwaka n’igice ushize, abadepite ba RDC bitabira imirimo y’inteko, uyu muryango umaze kubishyurira miliyoni 3 z’amadolari, nyamara bitari bikwiye bitewe n’uko igihugu cyabo kitishyura imisanzu.
Ati: “Tekereza. Kuva RDC yakwinjira mu muryango, twabashoyeho miliyoni 3 z’amadolari. Kubera ko buri mwaka, buri gihugu kiwugize gifata hafi miliyoni 2 z’amadolari. Bamaze hano umwaka n’igice.”
Yakomeje agira ati: “Urebye amafaranga ahari, ntabwo dufite ayadufasha kwakira neza abagize inteko muri Uganda. Nta mafaranga ahari yo kubishyurira kugira babe muri Hotel.”
Ikibazo, bamwe mu badepite bo mu nteko ishinga amategeko ya EAC bagaragaza ko kutishyura imisanzu kwa Leta ya Kinshasa bishobora kuba bifitanye isano n’amakimbirane ifitanye na bimwe mu bihugu byo muri uyu muryango.
Umunyakenya, witwa Ole David Sankok uhagarariye Kenya muri uyu muryango, yavuze ko Kinshasa kutishyura imisanzu kwayo bigaragaza ububagito bwayo, avuga ko bigomba gukemuka vuba bidatinze.
Rwandatribune.com
