Gihamya y’uko Perezida Tshisekedi ari gutegura intambara ikomeye kuri M23

Ubutegetsi bwa Perezida Felix Tshisekedi, bukomeje gutera umugongo inzira y’Ibiganiro no gukemura ikibazo bufitanye n’Umutwe wa M23 binyuze mu nzira y’Amahoro.

Kuwa 4 Mutarama 2023, Abacancuro b’Abarusiya bamaze iminsi bavugwa muri Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo, bagaragaye bambaye impuzankano ya gisirikare ndetse biteguye kurwana k’uruhande rwa FARDC mu mirwano ibahanganishije n’Umutwe wa M23.

Aba bacancuro,  bari bamaze ibyumweru bibiri bageze i Goma muri Congo Kinshasa ,aho bahawe ikiraka n’Ubutegetsi bwa Tshisekedi ngo bajye gufasha FARDC guhangana na M23.

Nyuma yaho aba bacancuro bagereye mu mjyi wa Goma ,hagiye gagaragara amafoto yerekana bamwe muri bo  bambaye impuzankano ya gisirikare, bari kumwe n’umwe mu basirikare ba FARDC aho bari  biteguye kujya k’urugamba.

Aba bacancuro, bivugwa ko baje ari 100 ngo bafashe FARDC n’imitwe yitwaje intwaro  irimo FDLR na Mai Mai mu rugamba rwo guhashya  M23, bikaba bivugwa ko hashobora kuza n’abandi bitewe n’imiterere y’urugamba.

Kuwa 6 Mutarama 2023, igisirikare cya repubulika Iharanira Demokarasi ya Kongo (FARDC) cyakiriye intwaro zikomeye kandi zigezweho zivuye  muri Turkiya, zakirwa na Lt Gen Constant Ndima Guverineri w’Intara ya Kivu y’Amajyaruguru.

Indege yari itwaye izi ntwaro, yaguye ku kibuga cy’Indege cya Goma, nk’ikimenyetso cy’uko zigomba gutangira kwifashishwa na FARDC muku rwanya  M23 mu minsi mike iri imbere, cyane cyane ko muri aka gace ariho imirwano iri kubera.

Andi makuru ,avuga ko   Ubuyobozi bukuru bw’Ingabo za FARDC buri gutegura umubare w’Abasirikare benshi bagomba kuva mu duce dutandukanye muri DRC, bakoherezwa muri Kivu y’Amajyaruguru mu rwego rwo gutera ingabo mu bitugu, izindi ngabo zisanzweyo kugirango babashe gusubiza  inyuma Umutwe wa M23 umaze igihe warigaruriye  ibice byinshi  muri Teritwari ya Rutshuru ho muri Kivu y’Amajyaruguru.

Muri izi ngabo, harimo izo muri Regiyo ya 31 y’ igisirikare cya FARDC zikorera muri Kisangani, zamaze gutegurwa kugirango zerekeze muri Kivu y’Amajyaruguru muri Teritwari ya Rutshuru guhangana n’Umutwe wa M23.

Kuwa 5 Mutarama 2022 mujyi wa kichanga ahitwa Burungu, habaye umuhango wateguwe na FARDC ugamije gutanga izindi ntwaro ku  mitwe yitwaje intwaro y’aba Mai Mai na FDLR ,mu rwego rwo kurushaho kwitegura intambara na M23.

Iyi mitwe, isanzwe ifatanya na FARDC mu kurwanya M23 ariko kugeza magingo aya ubu bufatanye nti burabasha guhagarika umuvuduko wa M23.

Ni umuhango wayobowe na Col.Bokolonga  umwe mu bayobozi ba FARDC muri ako gace, aho
Imitwe nka Mai Mai ACPLS Nyatura, ACNDH/Abazungu,Mai Mai CMC Nyatura na Mai Mai FPP/AP Kabido, yahawe imbunda 300 harimo n’amasasu yazo mu gihe FDLR yo yahawe izigera kuri 600 n’amasasu yazo, mu rwego rwo kwitegura ibitero bikomeye biteganyijwe kugabwa kuri M23 muri Teritwari ya Rutshuru.

Col.Bokolonga wa FARDC wari uyobye icyo gikorwa yagize ati”:Intego ya Leta n’ingabo za FARDC ni ukwirukana M23 tukayigeza mu Rwanda,biriya by’imishikirano n’ubuhendabana.”

Abakurikiranira hafi ikibazo cy’Umutekano mucye mu Burasirazuba bwa DRC, bavuga ko Leta ya DR Congo ikomeje gutuma ikibazo cya M23 kirushaho gukomera aho kugana inzira ziboneye zigamije kugikemura mu mahoro.

iki gikorwa cya FARDC ariko, cyanenzwe n’abatari bake bavuga ko iki gisirikare kiri kwitega imitego yo guha aba barwanyi intwaro, nyamara  kuzazibambura bikaba bishobora kuzaba ingorabahizi  .

Bongera ko aho kugana inzira y’ibiganiro, Ubutegetesi bwa Perezida Felix Tshisekedi bukomeje imyiteguro y’intambara ndetse ko bishobora gutuma imirwano irushaho gukomera muri uyu mwaka wa 2023.

Ni mu gihe M23 , ivuga ko idatewe ubwoba n’Abacancuro b’Ababarusiya FARDC iheruka kuzana  ndetse ko nta bwoba itewe n’intwaro FARDC ikomeje kwibikaho harimo  iziheruka kuva muri  Turikiya ziyongera ku zindi  iheruka gukura mu  Burusiya ,zirimo indege z’intabara zo mu bwoko bwa Sukhoi 25.

M23 ivuga ko yifuza gukemura ikibazo binyuze mu nzira y’Amahoro, ariko ikongeraho ko initeguye guhangana na FARDC ifatanyije na FDLR n’imitwe itandukanye ya Mai Mai, mu gihe bakomeza kuyishotora ndetse ko idateze gusubira inyuma mu gihe Ubutegetsi bwa DRC butaremera gushyira mu bikorwa ibyo busabwa.